Het Ontcijferen van Taal: Onze Ogen en Brein als Taaldetectives
School gaat weer beginnen en voor veel jonge kinderen begint het avontuur van groep 3. Het avontuur van leren lezen en schrijven.
Herinner jij je nog dat moment?
Ja, je weet wel, dat magische moment waarop die wirwar van letters plotseling betekenis begint te krijgen en de wereld van verhalen zich voor je opent als een schatkist vol woorden.
Laten we eens inzoomen op onze trouwe kijkers, onze ogen. Die fonkelende juweeltjes zijn eigenlijk de superhelden achter ons leesvermogen. Denk er maar eens over na: zonder onze ogen zouden die letters gewoon nutteloze krabbels zijn. Onze ogen zijn als de camera's van ons brein, die de tekst vastleggen en doorsturen naar het deel van onze hersenen dat verantwoordelijk is voor het ontcijferen van taal.
Maar wacht even, laten we niet vergeten dat ons brein zelf ook een superheld is! Het is als een taaldetective die aan de hand van visuele aanwijzingen de betekenis van die letters en woorden ontrafelt. Het is net alsof je een puzzel oplost, en elke keer dat je een nieuwe zin kraakt, voelt het alsof je een geheim onthult.
Maar niet voor iedereen gaat het oplossen van de taalpuzzels vanzelf. Soms lijkt het alsof die puzzel gewoon niet wil passen, hoe hard je ook probeert. Je begint vol goede moed te lezen, maar al snel merk je dat sommige zinnen staan te dansen en ze best wel lastig zijn. Je leest dezelfde woorden opnieuw en opnieuw, maar de betekenis ontglipt je steeds weer. Het is alsof je naar een puzzel staart waarvan de stukjes telkens van vorm lijken te veranderen wanneer je knippert. Je voelt je gefrustreerd en verward, alsof je de sleutel tot een geheime code probeert te kraken maar de combinatie maar niet kunt vinden.
Om een tekst goed te lezen en te verwerken, hebben we niet alleen scherp zicht nodig, maar moeten de ogen ook het volgende kunnen:
- Goed bewegen, je oogspieren bewegen onder andere van links naar rechts en terug. Je ogen volgen de letters/regels op papier.
- Samenwerken (binoculair zicht), het beeld van twee ogen vormt één beeld.
- Accommoderen, van dichtbij naar ver en weer terug. Dit doe je bijvoorbeeld als je naar het bord kijkt en dan naar je schrift.
Als je merkt dat het leren lezen niet vanzelf gaat en je kind nog geen taaldetective is, laat mij dan eens meekijken. Dan kunnen we bekijken of we mede door visuele training ervoor kunnen zorgen dat de bovengenoemde drie punten optimaal ontwikkeld worden en dat het lezen stap voor stap vooruitgaat.